Flash Note
Opkomende markten: schijnwerpers op Oost-Europa
Hoofdstuk 3
- Gepubliceerd
-
Lengte
5 minuten leestijd
Relatief solide macro-economische kerncijfers, nearshoring, aantrekkelijke rentetarieven: ook dicht bij huis kunnen we profiteren van het potentieel van opkomende landen.
Net als Azië en Latijns-Amerika biedt de opkomende regio Europa, Midden-Oosten en Afrika (EMEA) interessante beleggingskansen. De regio heeft een gediversifieerde economie: er zijn veel grondstoffen aanwezig en de bedrijvigheid bestaat uit zowel agrarische als industriële activiteiten. Kenmerkend zijn echter de grote verschillen tussen de verschillende landen van de regio.
Om te bepalen welke markten en activa goede vooruitzichten bieden, moeten de specifieke kenmerken van elk land nader worden bestudeerd, rekening houdend met de bijbehorende risico's. Hoewel Oost-Europa het zwaartepunt is van de crisis in Oekraïne, verschillen de gevolgen daarvan per land en bieden sommige landen nu een aantrekkelijk rendementspotentieel, vooral voor obligatiebeleggers die op zoek zijn naar diversificatie.
Oost-Europa: het potentieel van opkomende landen dicht bij huis
Meer dan een jaar nadat Rusland Oekraïne binnenviel, heeft de oorlog op wereldschaal nog steeds vele humanitaire, politieke en economische gevolgen en worden met name de landen van Oost-Europa zwaar getroffen. De door het conflict veroorzaakte spanningen en de sancties van westerse landen aan het adres van Rusland hebben geleid tot een forse energiecrisis, vooral in Europa, dat sterk afhankelijk is van Russische fossiele brandstoffen.
Door deze energiecrisis en de gevolgen van de coronapandemie, en het daaruit voortvloeiende monetair beleid, is er in de wereld een inflatoire omgeving ontstaan die we in decennia niet hebben gezien. Maar door kort na de gezondheidscrisis een cyclus van renteverhogingen door te voeren, zijn sommige Oost-Europese landen erin geslaagd deze algemene prijsstijging tot op zekere hoogte te beheersen, ondanks hun sterk verslechterde handelsbetrekkingen met Rusland. Daardoor beschikten ze bij de uitvoering van hun monetair beleid over meer speelruimte dan de ontwikkelde landen.
Zo wordt verwacht dat bepaalde landen, zoals Hongarije, Polen en Tsjechië, na een periode van zeer hoge inflatie als een van de eerste een cyclus van renteverlagingen zullen starten, terwijl hun renteniveau nu al bijzonder aantrekkelijk is.
Tegelijkertijd hebben de spanningen als gevolg van de oorlog in Oekraïne bepaalde bedrijven binnen de Europese Unie ertoe aangezet om alternatieve oplossingen te zoeken om de onzekerheden omtrent de toeleveringsketens te boven te komen, met name door hun productieactiviteiten gedeeltelijk naar Oost-Europa te verplaatsen, waar gekwalificeerd personeel voorhanden is tegen een meer concurrerende prijs.
In deze nieuwe geopolitieke orde bieden sommige landen in de regio aantrekkelijke langetermijnkansen omdat ze profiteren van deze dynamiek en over sterkere kerncijfers beschikken. Voorbeelden daarvan zijn de Hongaarse en Roemeense obligatiemarkten. Gezien de aanhoudende onzekerheid is actief en flexibel beheer echter van essentieel belang om ervan te kunnen profiteren en de valkuilen te vermijden.
De diversiteit van Roemenië
Dankzij een gediversifieerde economie, verschillende bronnen van aardgasvoorziening en de productie van hernieuwbare energie is de handelsimpact van de oorlog in Oekraïne op Roemenië beperkt.
Roemenië is namelijk de op zeven na grootste economie van de Europese Unie1 en de bedrijvigheid is gericht op belangrijke sectoren als industrie, landbouw, energie, auto's en diensten. Het land heeft zijn eigen kolen-, olie- en gasbronnen, produceert zelf hernieuwbare energie en kon zich wenden tot andere leveranciers toen het Russisch-Oekraïense conflict uitbrak en de sancties tegen Rusland werden aangescherpt.
Door de verslechterde handelsbetrekkingen tussen de westerse landen en Rusland profiteert Roemenië ook in toenemende mate van nearshoring. De onzekerheid in verband met de oorlog en de stijgende productiekosten als gevolg van de energiecrisis hebben veel aangrenzende landen ertoe gebracht een deel van hun activiteiten te verplaatsen naar Roemenië, dat een concurrerend kostenniveau en gekwalificeerd personeel biedt.
De algemene terugkeer van de inflatie heeft Roemenië niet gespaard, maar het land heeft snel kunnen reageren om deze het hoofd te bieden. Zo verhoogde de Roemeense centrale bank haar beleidsrente in januari 2023 naar 7%2. Daardoor vertoont de economie al tekenen van vertraging, wat pleit voor een versoepeling van het beleid op korte termijn.
De relatief stabiele politieke situatie in het land, de lage overheidsschuld in verhouding tot het bruto binnenlands product (bbp) en de maatregelen die zijn genomen om het milieu-aspect van de ESG-criteria beter na te leven, maken Roemenië, en vooral Roemeense staatsobligaties in harde valuta, aantrekkelijk.
Hongarije: een emittent met goede vooruitzichten
Hoewel de stijging van de energieprijzen over het algemeen aan het vertragen is, heeft deze een aanzienlijke impact op de voedselprijzen. Vooral Hongarije werd zwaar getroffen door de inflatie. De stijging van de voedselprijzen bereikte daar in maart een niveau van 25,6% op jaarbasis – meer dan drie keer zoveel als in de gehele Europese Unie, waar het gemiddelde op 8,3% lag3.Maar de neerwaartse trend van de wereldwijde voedselinflatie heeft waarschijnlijk een positieve invloed op de Hongaarse inflatie, zoals de dalende cijfers van de afgelopen twee maanden lijken aan te tonen.
In zijn inspanningen om de stijgende inflatie te beteugelen, begon Hongarije ruim voor de meeste ontwikkelde landen aan een cyclus van renteverhogingen en heeft het sinds september 2022 een beleidsrente van 13%.
Bovendien is Hongarije dankzij relatief sterke macro-economische kerncijfers een aantrekkelijke emittent voor langetermijnbeleggers. Door het strakke begrotingsbeleid, dat bovendien in 2022 verder is aangescherpt om de oplopende tekorten op te vangen, heeft het land een lage schuldenlast, wat het risico op wanbetaling tot een minimum beperkt.
Ten slotte streeft Hongarije actief naar verbeteringen op het gebied van niet-financiële aspecten Het land heeft zich er met name toe verbonden de Europese doelstelling van koolstofneutraliteit na te komen en is van plan om zijn laatste kolencentrale vóór 2025 te sluiten en tegelijkertijd te investeren in hernieuwbare energiebronnen4.
Hongarije kan dan ook een belangrijke emittent zijn voor de diversificatie van beleggingsportefeuilles en biedt kansen om te profiteren van een aantrekkelijk rendement:
De reële rente op staatsobligaties in lokale valuta is bijzonder aantrekkelijk en beleggers zouden op korte termijn ook kunnen profiteren van een herwaardering van de munt.
Het vooruitzicht van een wereldwijde economische recessie zou ook gunstig kunnen zijn voor Hongaarse staatsobligaties in harde valuta, wat positief is voor het rendementspotentieel op lange termijn.
-
WIST U DAT?
Wij hebben een eigen ESG-ratingsysteem voor staatsobligaties ontwikkeld, waarmee we de doelstellingen en trends van opkomende landen kunnen beoordelen op het gebied van milieu, maatschappij en goed ondernemingsbestuur. Ons model is gebaseerd op twaalf criteria die zijn afgestemd op de beginselen van verantwoord beleggen (UNPRI) en omvat meer dan 70 opkomende landen.
Buiten Oost-Europa kunnen sommige Afrikaanse landen ook een aantrekkelijk rendement bieden binnen het obligatie-universum, zoals Benin en Ivoorkust. Deze landen zijn rijk aan grondstoffen en investeren in de ontwikkeling van hun economie om zo hun macro-economische kerncijfers te verbeteren.
In onze reeks artikelen over de opkomende markten leggen we het potentieel van dit universum bloot, of het nu gaat om Azië, Latijns-Amerika of de regio Europa, het Midden-Oosten en Afrika, waarbij zowel de aandelen- als de obligatiemarkten aan bod komen. De opkomende landen bieden kansen, maar het is noodzakelijk om daar op flexibele wijze mee om te gaan, in welke regio ze zich ook bevinden, en blijk te geven van strenge selectiviteit en actief risicobeheer: en dat is net wat de aanpak van Carmignac te bieden heeft.
1Internationaal Monetair Fonds, 2021.
2Banca Națională a României, https://www.bnr.ro/Monetary-Policy--3318-Mobile.aspx.
3Eurostat, 19/04/2023.
4"Hongarije is van plan om vóór 2025 uit steenkool te stappen", Euractiv: https://www.euractiv.fr/section/energie/news/hungary-brings-coal-exit-forward-by-five-years-to-2025/