Valt er nog te beleggen in tijden van hoge inflatie en stijgende rente?

Obligaties kunnen zware klappen krijgen als de rente en de prijzen stijgen, maar er bestaan oplossingen om uw kapitaal in deze omstandigheden te beschermen.

Stijgende energieprijzen, tekorten in diverse sectoren, potentiële loonsverhogingen e.d. Het huidige klimaat werkt inflatie in de hand. Om de prijsstijgingen af te remmen, gooien sommige centrale banken, die de economische bedrijvigheid sturen, het roer van hun beleid om, door de basisrente te verhogen, na deze meer dan tien jaar lang extreem laag te hebben gehouden.

Deze renteverhogingen hebben echter gevolgen voor de kostprijs van leningen en de waardering van financiële beleggingen in het algemeen, met name van obligaties: effecten waarmee een land of onderneming zijn activiteiten en ontwikkeling financiert door geld te lenen in ruil voor een vergoeding.

Omdat renteschommelingen de waarde van obligaties beïnvloeden, zullen ze in waarde dalen naarmate de rente stijgt. De inflatie knaagt aan de reële opbrengst voor de belegger, omdat de hogere prijzen het reële rendement van een obligatie verminderen.

Beleggers stellen zich dan ook terecht de vraag wat het nut is van geld uitlenen als het reële rendement en de waarde van de effecten in hun portefeuille dalen. Dit geldt ook voor particulieren wier spaargeld via een levensverzekering is ondergebracht in zogeheten eurofondsen¹ die op grote schaal in obligaties beleggen.

Ten eerste bestaan er specifieke obligatieproducten zoals aan de inflatie gekoppelde of inflatie geïndexeerde obligaties, die het voordeel bieden dat de coupon (de uitgekeerde rente) en het terug te betalen kapitaal gekoppeld zijn aan de inflatie. Met andere woorden, de rente die de lener uitkeert en de terugbetaling van het kapitaal schommelen mee met de inflatie, waardoor de belegger beschermd is tegen prijsstijgingen.

Omdat beleggingskansen benut kunnen worden en de beheerder kan kiezen in welke effecten er wordt belegd, kan een actief beheer² helpen om de beleggingen te spreiden, sommige risico's te verminderen en rendement te genereren.

Bij actief beleggen kan er ook gebruik worden gemaakt van zogeheten “afdekkingsinstrumenten” of hedging. Het gaat om bepaalde financiële instrumenten - beter bekend als “derivaten” - die een portefeuille kunnen beschermen tegen prijs- of renteschommelingen, of daarvan zelfs laten profiteren. Door bijvoorbeeld derivaten te kopen die inspelen op de prijsontwikkeling, is het mogelijk om de ongunstige effecten van de inflatie te neutraliseren.

De mogelijkheid voor de belegger om zijn geld over de hele wereld te beleggen is nog een manier om profijt te trekken van geografische verschillen en/of de risico's te spreiden. Groeitrends kunnen verschillen van land tot land, en de inflatie en het renteniveau kunnen sterk afwijken naargelang de geografische regio. Vaak bieden zogeheten 'opkomende' landen een hoger rendement bieden omdat hun risicoprofiel als hoger beschouwd wordt dan dat van Europese of Amerikaanse bedrijven.

¹Eurofondsen zijn een gewaarborgd spaarproduct waarin via een levensverzekering wordt belegd en die hoofdzakelijk uit staatsobligaties bestaan. Het belegde kapitaal is meestal gewaarborgd, maar levert daardoor ook maar weinig rendement op. Behalve in eurofondsen is het mogelijk om te investeren in beleggingsverzekeringen (zogeheten unit-linked verzekeringen), waarmee het geld belegd kan worden in tal van financiële instrumenten, zoals fondsen (aandelen, obligaties, vastgoed e.d.) maar die wel een risico op kapitaalverlies inhouden.
²Actief beleggen bestaat erin financiële activa te kopen (aandelen, obligaties, valuta's, enz.) door die effecten te kopen die naar verwachting beter zullen renderen dan andere, en door ze op het juiste moment te kopen. Bij passief beleggen daarentegen wordt er een beursindex gevolgd.